Przy Katedrze Kieleckiej od strony południowej znajduje się plac nazwany imieniem Papieża Polaka.

Istnieje hipoteza, że Karol Wojtyła po raz pierwszy odwiedził Kielce już w czasie okupacji, gdy wstąpił do tajnej organizacji pod nazwą „Unia”. W latach powojennych bywał tu kilkukrotnie, m.in. w 1953 roku, gdy udzielił ślubu swoim przyjaciołom – Zofii Jaroń i Stanisławowi Lubertowiczowi. W sierpniu 1963 roku jako metropolita krakowski uczestniczył w pogrzebie biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka; bywał tu jeszcze kilka razy z okazji ważnych dla miasta jubileuszów, a także z wizytami prywatnymi. Krótko przed wyborem na papieża w kwietniu 1978 roku odwiedził i uświetnił swą osobą uroczystości 250-lecia Seminarium Duchownego w Kielcach. Podczas pielgrzymki do kraju papież Jan Paweł II nie zapomniał o mieście nad Silnicą i złożył wizytę w 1991 roku.

Na placu przed katedrą stoi pomnik św. Jana Pawła II. Postument pomnika zaprojektowała rzeźbiarka Anna Grabiwoda. Rzeźba została uroczyście odsłonięta 3 VI 1991 r. podczas pielgrzymki papieża do Polski.

Pierwsza świątynia została wzniesiona w XII w. z fundacji biskupa krakowskiego Gedeona. Wielokrotna przebudowa – ostatnia w XIX w. sprawiła, że świątynia jest wielostylowa. Wewnątrz ołtarz główny z XVIII w. – dzieło Antoniego Frąckiewicza. W ołtarzu obraz Wniebowzięcia NMP z 1730 r. malowany przez Szymona Czechowicza w Rzymie. W lewej nawie, wykonany na srebrnej blasze XVIII-wieczny wizerunek ukrzyżowanego Chrystusa na tle Jerozolimy. Naprzeciw, kaplica poświęcona Janowi Pawłowi II. Znajduje się tutaj również wizerunek bł. ks. Jerzego Popiełuszki. W nawie tej widzimy również tryptyk z Łagiewnik z 1500 r.: w środku obraz Matki Boskiej, w bocznych skrzydłach pierwsi święci polscy: św. Wojciech i św. Stanisław ze Szczepanowa. W prawej nawie ołtarza słynący cudami obraz Matki Boskiej Łaskawej Kieleckiej z Dzieciątkiem z XVII w., obraz koronowany w 1991 r. przez Jana Pawła II w czasie jego wizyty na Ziemi Świętokrzyskiej. Po wyjściu z Bazyliki, naprzeciw frontonu widzimy piękną bryłę Pałacu Biskupów Krakowskich z XVII w. – jeden z najcenniejszych zabytków w Polsce z tego okresu.